Gisteren mocht ik mijn initiatiefvoorstel Van Abbemuseum aanbieden. Hierbij heb ik de volgende tekst uitgesproken.
"Voorzitter,
Kunst en cultuur zijn belangrijk en voor iedereen. Èn gemeenschapsgeld moet goed besteed worden. Dit zijn de twee uitgangspunten voor het voorliggende initiatiefvoorstel.
We gaan als gemeente stevig bezuinigen, ondermeer € 6,6 miljoen in de cultuursector. Dit is helaas noodzakelijk gebleken. Echter we hebben geconstateerd dat de breedte, onder andere het CKE en de Bibliotheek, relatief zwaar wordt belast ten opzichte van de topinstellingen. Derhalve is de PvdA in de culturele sector op zoek gegaan naar additionele bezuinigingsmogelijkheden en uitgekomen bij het Van Abbemuseum.
Laat ik vooraf stellen dat de PvdA trots is op ons 75-jarig Van Abbemuseum. Een museum waarvan de schenker, Henri van Abbe, in 1936 vond dat het een plek moest worden waar de hele bevolking kennis kon maken met de geheimen van hedendaagse kunst en ervan kon genieten. De hele bevolking dus, en genieten. Voor zover het historisch perspectief.
Wat houdt het initiatiefvoorstel van de PvdA in:
Ten eerste dat het Van Abbe weer een breed toegankelijk museum wordt van en voor de stad, resulterend in 220.000 bezoekers in 2015.
Ten tweede realiseert het Van Abbe op basis van deze extra bezoekers meer structurele inkomsten in 2015 ten bedrage van 900.000 euro.
Deze bezuiniging kan dan, last but not least, conform de geldende methodiek, terugvloeien naar de algemene middelen.
Dit klinkt simpel, maar welke onderbouwing en argumenten liggen hieraan ten grondslag? Allereerst is bezuinigen niet alleen een kwestie van kosten snijden, maar kan zeker ook middels het realiseren van meer inkomsten. Een benchmark onder vijf andere vergelijkbare musea in Nederland toont aan dat er geweldig veel potentieel ligt voor het Van Abbe om het aantal betalende bezoekers substantieel te verhogen.
Het Gemeentemuseum Den Haag trekt bijvoorbeeld bijna 5 maal zoveel betalende bezoekers als het Van Abbe. Ruim 240.000 ten opzichte van net iets meer dan 50.000 in het Van Abbe. Deze kans moeten we pakken, immers meer bezoekers betekent meer inkomsten.
Daarom moet het Van Abbe dus weer een breed toegankelijk museum worden, waarin de levendigheid terug is. Een museum ook waar cultuur en kunst getoond wordt voor meer dan alleen de kunstelite. Kunst mag soms toch ook gewoon mooi zijn? En voor mooie dingen betalen veel mensen gewoon graag geld.
Om dit te bereiken zullen de kernwaarden van het Van Abbe herijkt moeten worden. Door de Van Abbe directie is de afgelopen jaren teveel de nadruk gelegd op de kernwaarde ‘Radicalisme’. De andere drie kernwaarden, ‘Gastvrijheid’, ‘Diversiteit’ en ‘Kennisuitwisseling’ zijn, lijkt het, deels uit het oog verloren. Het museum lijkt de weg kwijt en ook het hooggeëerd publiek heeft dus afgehaakt. Afgehaakt omdat het zich bij het Van Abbe al lang niet meer zo hooggeëerd voelt. En met het verliezen van het publiek is ook de politieke en financiële realiteit uit het oog verloren.
Waar gaat dit initiatiefvoorstel over? Gaat het om een aardverschuiving? Wil de PvdA de subsidie voor de moderne kunst afschaffen? Neen! We vragen ook niet aan het Van Abbe om het tweede Groninger museum te worden. Het gaat erom dat we in ons Van Abbe de kunst uit het vacuüm willen halen, of conform de oorspronkelijke gedachte van Henri Van Abbe, de hele bevolking willen laten kennismaken en genieten. En is kwaliteit dan niet belangrijk meer? Jawel, natuurlijk. Maar het is een misvatting dat het streven naar meer bezoekers ten koste gaat van kwaliteit. Dus ja, kwaliteit en inhoud blijven zeer belangrijk, en dit laten we dan ook graag over aan de directie en medewerkers van het Van Abbe, die we hier zeer wel toe in staat achten. We gaan dus niet op de stoel zitten van de directie van kunst- en cultuurinstellingen als het op de inhoud aankomt.
Maar mogen we als politiek wel kaders stellen. Mogen we zeggen: de kunst moet toegankelijk zijn? En mogen we kwantitatieve doelen stellen als tegenprestatie voor de gemeenschapsmiddelen die we beschikbaar stellen.
Sterker nog, het is geen kwestie van mogen, het is een kwestie van moeten. Immers we moeten helder en duidelijk afwegen welke middelen aan wie we ter beschikking stellen en welke maatschappelijke doelen we hiermee beogen. Zeker in deze tijd waar het toch al moeilijk genoeg is om de kwetsbaren in onze samenleving voldoende te blijven steunen. En over de keuzes die we maken moeten we afrekenbaar zijn. Dus heldere taal en transparantie, ook richting de kunst en cultuur.
Dat niet alle outcome direct meetbaar is, lijkt duidelijk, want hoe meet je ‘genieten’ of ‘mooi’. Maar voor die zaken die wel meetbaar zijn, zijn we het aan onze stad en haar inwoners verplicht om hier ordentelijk mee om te gaan. Als was het maar om draagvlak te houden in de maatschappij. De vinger aan de pols dus, op basis van heldere doelen.
Voor ik afsluit wil ik eerst nog de griffie en diegene, met name ook in de kunstsector, die mij hebben geholpen bij het schrijven van dit initiatiefvoorstel, danken voor hun ondersteuning.
Concluderend:
Het Van Abbe wordt weer een museum van en voor de stad, niet alleen voor de kunstelite, maar ook voor een breder publiek. Deze andere koers wordt vastgelegd in een nieuw 4-jarenplan, waarin de kernwaarden ‘Radicalisme’, ‘Gastvrijheid’, ‘Diversiteit’ en ‘Kennisuitwisseling’ worden herijkt.
En op naar 220.000 bezoekers in 2015 en 900.000 euro aan extra inkomsten.
Ik kijk uit naar het komende debat, ook met de kunstsector, dat dit initiatiefvoorstel zeker zal oproepen. Laten we deze gesprekken met open vizier voeren. En vanuit het inzicht dat ‘verandering vraagt om een begin’. Ik hoop dus dat we gezamenlijk op zoek gaan naar waarom iets wel kan, in plaats van aan elkaar proberen duidelijk te maken waarom het niet kan. De PvdA vindt u aan uw zijde als dit het uitgangspunt is. Dank voor uw aandacht."
'Vanuit hier' gaan we dus verder.
Eindhovens Dagblad 5 oktober 2011
Geen opmerkingen:
Een reactie posten